Yoqa: Birlik və özünüdərketmə səyahəti
Zamanı və mədəniyyəti aşan bir təcrübə olan yoqa, müasir həyatın toxumasına toxunmuşdur. Səs-küylü şəhər studiyalarından tutmuş sakit dağ zirvələrinə qədər bütün dünyada milyonlarla insan bu qədim nizam-intizamı qəbul edir. Bəs yoga tam olaraq nədir? Dəbli ayaqaltılar və İnstaqrama uyğun pozalardan başqa bədəni, zehni və ruhu birləşdirən dərin bir sistem var. Gəlin yoqanın mahiyyətini araşdıraq, onun köklərini araşdıraq, müxtəlif təcrübələrini araşdıraq və onun dəyişdirici gücünü dərk edək.
Mənşəyi və Etimologiyası
“Yoqa” sözü Sanskrit dilindən yaranıb, burada “boyunduruq” və ya “birlik” kimi tərcümə olunur. Bu birlik sadəcə fiziki duruşlardan kənara çıxır; fərdi ümumbəşəri şüurla uyğunlaşdırmağa çalışır. Yoqanın qədim nəsli, təxminən eramızdan əvvəl 800-cü ildə ortaya çıxan yoqa mətnləri toplusu olan Upanişadlara qədər minlərlə il əvvələ gedib çıxır. Katha Upanişadda “yoqa” termini müasir kontekstdə istifadə edilmiş, zehnin fasiləsiz dalğalanmalarının dayandırılmasını vurğulayır. Patanjali’nin eramızdan əvvəl 200-cü ildə yazılmış əsas əsəri olan Yoqa Sutraları qısa şəkildə yoqanı “zehnin fırlanan dalğalanmalarının dayandırılması” kimi təyin edir.
Çoxşaxəli Təcrübə
Yoga, hər bir mövzu bütövlükdə öz töhfəsini verən zəngin təcrübə qobelenini əhatə edir. Gəlin onun müxtəlif ölçülərini araşdıraq:
- Asanalar (Fiziki Duruşlar): Yoqa dərslərində gördüyümüz tanış pozalara asana deyilir. Bu duruşlar təkcə fiziki çevikliyi və gücü artırmır, həm də daha dərin şüurun qapısı kimi xidmət edir. Biz pozalardan keçərkən bədənimizi dinləməyi, tarazlığı inkişaf etdirməyi və hərəkətdə sükunət tapmağı öyrənirik.
- Pranayama (Nəfəs Nəzarəti): Nəfəs bədən və ağıl arasında körpüdür. Pranayama texnikaları şüurlu nəfəs vasitəsilə həyat qüvvəsini (prana) istifadə etməkdə bizə rəhbərlik edir. Nəfəsimizi tənzimləməklə zehni sakitləşdirir, canlılığı artırır və daxili enerjimizlə əlaqə saxlayırıq.
- Dhyana (Meditasyon): Meditasiya yoqanın ürəyidir. O, bizi mühakimə etmədən düşüncələrimizi müşahidə edərək sakit düşünməyə dəvət edir. Davamlı təcrübə vasitəsilə biz zehni söhbətdən kənarda öz həqiqi təbiətimizə nəzər salırıq – xarici şərtlərdən təsirlənməyən şahid şüuru.
- Mantra və tərənnüm: Müqəddəs səslər və hecalar vibrasiya enerjisi daşıyır. Mantraları oxumaq – istər səssiz, istərsə də ucadan – bizi daha yüksək tezliklərlə uyğunlaşdırır. Spesifik səslərin təkrarlanması rezonans yaradır, zehni təmizləyir və mənəvi dərrakə kanallarını açır.
- Yamas və Niyamas (Etik Qaydalar): Bu əxlaqi göstərişlər özümüzə və başqalarına qarşı davranışımızı istiqamətləndirir. Yamalara (məhdudiyyətlərə) zorakılıq etməmək, doğruluq və sahiblik etməmək daxildir. Niyamalar (narahatlıqlar) saflığı, məmnunluğu və özünü öyrənməyi əhatə edir.
- Bhakti Yoqa (Sədaqət Yolu): Sədaqətli təcrübələr məhəbbət və təslim olmağı inkişaf etdirir. İstər dua, istər oxuma, istərsə də rituallar vasitəsilə bhakti yoqa ilahi ilə səmimi əlaqə yaradır.
- Jnana Yoga (Bilik Yolu): Jnana yoga özünü araşdırma və müdrikliyi araşdırır. O, sorğu-sual etməyi, düşünməyi və öyrənmə və introspeksiya vasitəsilə özünü dərk etməyə həvəsləndirir.
Yoqanın Məqsədləri
Yoqa sadəcə fiziki məşq deyil; bu, özünü kəşfə və azadlığa doğru bir səyahətdir. Onun məqsədləri daxildir:
- Özünü dərk etmə: Yoqa bizə düşüncələrimizi, duyğularımızı və inanclarımızı müşahidə etməyi öyrədir. Farkında olmaqla, artıq bizə xidmət etməyən nümunələri dəyişdirə bilərik.
- Ayrılmış Şahid Şüuru: Meditasiya vasitəsilə biz təcrübələrimizə bağlılıq olmadan şahidlik etmək qabiliyyətini inkişaf etdiririk. Bu dəstə bizi əzabdan azad edir.
- Doğum və Ölüm Döngüsündən Azadlıq: Yoqa fiziki bədəndən kənarda bizim əbədi təbiətimizi dərk edərək reenkarnasiya dövrəsini qırmağı hədəfləyir.
- Birlik: Nəhayət, yoqa bizi bütün varlıqlarla və kainatla qarşılıqlı əlaqəmizi tanımağa aparır. Biz birliyi – yoga- əsl mənasında yaşayırıq.
Nəticə
Yoqa, qədim müdrikliyi və sonsuz təcrübələri ilə bizi varlığımızın dərinliklərini kəşf etməyə dəvət edir. Biz döşəyə qalxdıqca və ya meditasiyaya oturduqca, birliyə doğru səyahətə çıxırıq – özümüzlə, başqaları ilə və varlığın kosmik rəqsi ilə birləşmək. Bu müqəddəs məkanda biz təkcə fiziki çeviklik deyil, həm də zehnin məhdudiyyətlərindən kənarda uçmaq azadlığı tapırıq. Yoqa, qızıl bir sap kimi, bizi yenidən kainatın toxumasına toxunaraq, həm axtaran, həm də axtarılan olduğumuzu xatırladır.
Mənbə:
https://bing.com/search?q=what+is+yoga
Yoqa haqqında hərşey.
